CBG bronnen
Registratie Belgische vluchtelingen
Registratie van Belgische vluchtelingen in de Effectenbeurs te Amsterdam, 1914, door Herman Lugt. Coll. Amsterdam Museum

Oorlog in de Gen.

21 april 2022

Oorlogen komen regelmatig aan bod in Gen.magazine. Het laatste decennium is er steeds meer aandacht voor de Tweede Wereldoorlog; dat gaat zo’n beetje gelijk op met de groeiende aandacht in de rest van de maatschappij. Maar ook andere strijdtonelen passeren regelmatig de revue.

Naarmate een oorlog langer geleden is, lijkt het wel of we het er makkelijker over kunnen hebben. En de aandacht geldt niet alleen de slachtoffers of zij die in verzet kwamen tegen de bezetting, maar gaandeweg ook steeds meer de daders. Beide kanten deden hun invloed gelden op de naoorlogse generaties, en daarmee op de geschiedenis van de familie. Het feit dat er steeds meer bronnen (digitaal) beschikbaar komen, komt het onderzoek bovendien danig ten goede.

Belgische vluchtelingen

In het decembernummer van 2014 besteedden we in Gen.magazine uitgebreid aandacht aan de Eerste Wereldoorlog, die toen honderd jaar geleden begon. Nederland was toen weliswaar neutraal, maar kreeg wel te maken met ruim een miljoen Belgische vluchtelingen die hun heil hier zochten. Rob Wolf ging op zoek naar nakomelingen van die vluchtelingen, en tekende hun familieverhalen op.

Indiëveteraan 

Ook het koloniale oorlogsverleden werkt in veel families door. Dat geldt voor Molukse en Indische families, maar ook voor nakomelingen van de Indiëveteranen – jongens die in 1946 als dienstplichtige naar Indië werden gestuurd. Ronald Nijboers grootvader was een van hen. Net als zovele anderen heeft hij na zijn terugkeer gezwegen over die oorlog, maar hij had er gelukkig wel over geschreven. Zodoende had zijn kleinzoon materiaal in handen voor verder onderzoek. Het resultaat kun je, samen met waardevolle onderzoektips, terugvinden in het decembernummer van Gen.magazine uit 2017. Of download het artikel onderaan deze pagina.

Gen.magazine 2017-4

Met dossier Kerk & geloof

Spanjestrijdsters

Tijdens de Spaanse burgeroorlog (1936-1939) trokken zo’n 650 Nederlanders derwaarts om aan de kant van de republikeinen tegen Franco te vechten. Bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) werkt men aan een database met portretten en (familie)verhalen van alle Spanjestrijders. Voor het eerste nummer van Gen in 2019 schreef Yvonne Scholten over dit project én liet ze haar licht schijnen op de vrouwen die zich bij deze strijd aansloten.

Mee met Napoleon

Oorlogen krijgen iets romantisch naarmate ze zich verder terug in de geschiedenis afspeelden. Een voorvader die meevocht in het leger van Napoleon bijvoorbeeld, ruim twee eeuwen geleden. Voor het maartnummer van 2014 schreef Joost Welten over twee rechters-zonen uit Roermond die dienst namen bij Napoleons troepen. Doordat van beide jongemannen dagboeken en brieven bewaard zijn gebleven, leren we postuum over hun motieven en wederwaardigheden.

Dit is maar een kleine greep uit de veelheid aan verhalen, onderzoeksverslagen en bronnentips die je in Gen.magazine kunt vinden. Vrienden van het CBG hebben te allen tijde digitaal toegang tot het archief om alle nummers te doorzoeken.