Van arbeiders tot kunstenaars

Acteur Kees Prins, onder meer bekend van het satirische tv-programma Jiskefet, is in deze aflevering van Verborgen verleden benieuwd of er meer artistieke lijnen door zijn familiegeschiedenis lopen, kunstenaars met wie hij een verwantschap kan voelen.

De familie van Kees Prins woonde in de omgeving van het Haarlemmermeer, waar opa Prins een bollenbedrijf had. Bij een bezoek aan het Noord-Hollands Archief komt Kees erachter dat de meeste van zijn voorouders metselaar, arbeider of aannemer waren. Pas in het Gemeentemuseum in Den Haag (tegenwoordig het Kunstmuseum) komen de artistieke lijnen die Kees zo graag wil zien aan het licht. Willem Vester, een broer van Kees’ oudvader (‘bet-betovergrootvader’) Dirk Vester, was schilder en volgeling van de Haagse School. In het depot van het Gemeentemuseum krijgt Kees een schilderij van zijn verre familielid zien: een polderlandschap bij Heemstede, de plaats waar Kees is opgegroeid. Ook Willem Vester is trouwens afkomstig uit een familie van metselaars en aannemers, maar hij brak met de traditie en koos voor een carrière als kunstenaar. Zijn dochter Gezina schilderde ook. Frouke van Dijke, conservator bij het Gemeentemuseum, vertelt Kees bovendien dat ook de beeldhouwer Mari Andriessen en de bekende componist Louis Andriessen verre voorouders van hem zijn.

Vleselijke conversatie

Kees gaat zelf online op zoek naar meer informatie over de familie Prins. Hij komt uit bij de in Calais geboren Jeanne (Antje) Françoise Noelle Warmenhoven. Op de website van Erfgoed Leiden en Omstreken heeft hij de akte van haar huwelijk met zijn oud-vader Dirk Zuiderduin gevonden. Archivaris André van Noort neemt Kees aan de hand van een stamreeks verder mee terug in de tijd. In de vijftiende eeuw waren de Warmenhovens een vooraanstaande familie waarvan de leden hoge functies bekleedden in de duin- en bollenstreek. Over zeeman Huig Arysz Warmenhoven, gedoopt in Noordwijk in 1700, is in het rechterlijk archief van Rijnsburg een document te vinden waarin hij op 19-jarige leeftijd verklaart een trouwbelofte te hebben gedaan aan ene Jannetje Gerbrands, en ook diverse keren ‘vleselijke conversatie’ met haar te hebben gehad, waardoor hij haar had bezwangerd. Hoewel Huig verklaarde met Jannetje te willen trouwen, was zijn moeder het daar niet mee eens. Zij zond hem weg ‘naar zee’.

Aardappelen ontvreemd

Uit de huwelijksakte van Dirk Zuiderduin en Antje Warmenhoven, die Kees online heeft gevonden, blijkt dat vader Krijn Jansz Warmenhoven niet bij het huwelijk aanwezig kon zijn. Hij verbleef op dat moment in het Gravensteen, de voormalige gevangenis in Leiden, omdat hij in de nacht van 12 op 13 juli 1823 aardappelen had gerooid en ontvreemd. Dit was overigens niet de eerste keer dat Krijn was veroordeeld. In het archief van de Rechtbank van Eerste Aanleg in Leiden is te lezen dat hij samen met een grote menigte anderen was afgekomen de stranding van het kofschip Jonkvrouw Catharina. De aangespoelde goederen, waaronder vaten wijn, werden door de menigte buitgemaakt en Krijn nam samen met vier mannen het anker mee naar huis. Lees meer over het zoeken naar criminele voorouders op onze themapagina Misdaad en straf.

“Je merkt dat als je verder teruggaat, je voorouders hun plaats in de geschiedenis weer terugnemen”

Zwitserse regimenten

In het archief in Calais, de geboorteplaats van Antje Warmenhoven, krijgt Kees de huwelijkakte uit 1801 te zien van haar ouders, Krijn Jansz Warmenhoven en Marie Antoinette Sibiouse. Haar grootouders aan moederzsijde waren Christiaan Schwebius Sibiouse en Marie Françoise Lievin Cauë. Zij trouwden in 1772; voor Christiaan was dit zijn vierde huwelijk. Uit de akte van zijn eerste huwelijk uit 1743 blijkt dat hij sergeant was bij de Zwitserse regimenten voor de koning van Frankrijk en was ingelegerd in Calais.

Kees eindigt zijn zoektocht in de Église Notre-Dame in Calais waar zijn katholieke voorouders zijn gedoopt. “Hiervoor was mijn geschiedenis vrij klein”, zegt hij. “Verder terug dan ouders en grootouders ging ik niet. Binnen die geschiedenis was ik zelf het centrale punt. Je merkt dat als je verder teruggaat, dat jouw voorouders hun plaats in de geschiedenis weer terugnemen.”

Vergulde Valck

Een verhaal dat niet in de uitzending terugkomt gaat over een voorouder van Kees’ betovergrootmoeder Helena Warmerdam. Cornelis Jansz Warmerdam trouwde in 1678 in Sassenheim met Lijsbeth Jansdr van Aken. Zij was de enige dochter en erfgename van Jan Jansz van Aken, eigenaar en uitbater van herberg de Vergulde Valck. Cornelis Jansz verkocht de herberg in 1686, aangezien hij zelf boer was op de boerderij aan de Warmerdam. De herkomst van de familienaam is dus afkomstig van de plaats waar de voorouders Warmerdam gewoond hebben.