Vrijwilligers gezocht! Het CBG en Netwerk Oorlogsbronnen starten een crowdsourcing-project om de Rode Kruiskaarten met gegevens van na de Tweede Wereldoorlog vermiste overleden personen in te voeren. Zo maken we de informatie digitaal doorzoekbaar.

Na de Tweede Wereldoorlog werd zo'n half miljoen Nederlanders vermist. Op verzoek van de Nederlandse regering ging het Nederlandse Rode Kruis op zoek naar deze ‘displaced persons’ om de familie te kunnen informeren over hun lot. Informatie werd bijvoorbeeld verkregen van teruggekeerde krijgs- en concentratiekampgevangenen of tewerkgestelden uit Duitsland. De verzameling Rode Kruiskaarten komt voort uit het kaartsysteem dat het Rode Kruis gebruikte om gegevens over vermiste personen bij te houden.

Belangrijke bron

De bijna 11.000 kaarten waarop een overlijden en/of een plaats van begraven staat vermeld, zijn in de jaren zestig overgedragen aan het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis. Op de kaart staat waar de betreffende persoon is overleden en of er al dan niet een graf is. Hierdoor vormen de Rode Kruiskaarten een belangrijke bron voor genealogisch onderzoek. Soms staan er bijzonderheden op vermeld van de omstandigheden waaronder de persoon is overleden of begraven. De naam en het adres van degene die de informatie heeft verstrekt – de informant – staan ook op de kaart.

Verschillende collecties

De collectie Rode Kruiskaarten bestaat uit twee sets, die vanwege de afwijkende opbouw apart ingevoerd moeten worden. Zodra dit is gebeurd, staat er nog een set met Duitse overlijdensakten klaar. Dit zijn afschriften van akten van overlijden van Nederlanders die tijdens de oorlogsjaren al dan niet gedwongen in Duitsland verbleven en niet in concentratiekampen waren ondergebracht. Duitse gemeenteambtenaren hebben deze afschriften kort na de oorlog in opdracht van de geallieerden opgesteld. De database met persoonsinformatie die uit het project voortkomt wordt op termijn opgenomen in de personen-portal ‘Oorlogslevens’ van Netwerk Oorlogsbronnen. Dit is een WO2-personenzoekmachine - vooralsnog alleen raadpleegbaar voor medewerkers van betrokken erfgoedinstellingen - die uit verschillende collecties levensgebeurtenissen reconstrueert. Het CBG stelt de scans en openbare gegevens van de kaarten via WieWasWie beschikbaar.

Help een bijzondere collectie te ontsluiten

Het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis en Netwerk Oorlogsbronnen roepen de hulp in van vrijwilligers om de Rode Kruiskaarten met gegevens van vermiste overleden personen toegankelijk te maken. De gegevens op de kaartjes kunnen in eigen tijd vanuit huis en op een eigen computer worden overgetypt.

Doe mee

Heb je interesse en wil je graag meedoen aan de ontsluiting van deze bijzondere collectie? De collectie wordt ontsloten via het crowdsourcingsplatform Het Volk.

Wanneer je al een account hebt bij Het Volk kun je direct inloggen en aan de slag via deze link.

Als je nog geen account hebt bij Het Volk, maak deze dan via de volgende stappen aan:

1. Ga naar https://hetvolk.org/register  en vul je gegevens in:
2. Je ontvangt een e-mail om je account te activeren (dit kan een paar minuten duren). Klik op de activatielink en je account is aangemaakt.
3. Klik in het menu op 'Lopende projecten' en ga naar het project 'Rode Kruiskaarten CBG'.
4. Log in met je opgegeven gebruikersnaam en wachtwoord.
5. Klik op de knop ‘Geef mij maar een taak’ als je wilt beginnen. Door op de knop ‘Oefenen’ te klikken, kun je eerst proefdraaien. Je kunt daar ook alvast de instructies bekijken.

Vrijwilligersbijeenkomst

Op 18 oktober 2019 organiseren we van 11:00 tot 13:00 een vrijwilligersbijeenkomst bij het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis in Den Haag waar vrijwilligers meer achtergrondinformatie, uitleg en instructie krijgen.

Programma

• 10:45 uur: Ontvangst in de foyer van het Nationaal Archief
• 11:00 uur: Aanvang programma, welkomstwoord
• 11:15 uur:  Presentatie door Albert Oosthoek, archivaris van Het Nederlandse Rode Kruis, werkzaam bij het Nationaal Archief
• 12:15 uur: Presentatie door Martijn Spruit, productbeheerder van de Duitse akten bij het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis
• 12:30 uur: Uitleg en vragen over het proces van de ontsluiting van deze archieven
• 12:45 uur: Lunch
  

Aansluitend kun je de tentoonstelling ‘Topstukken in perspectief’ in het Nationaal Archief gratis bezoeken.

Er is plaats voor maximaal 50 vrijwilligers in de bijeenkomst. Wil je je aanmelden voor de vrijwilligersbijeenkomst of heb je nog vragen over het project? Stuur dan een e-mail naar hetvolk@cbg.nl.

Eerste subset voltooid

De vrijwilligers hebben hard gewerkt! De eerste subset kaartjes is inmiddels ingevoerd, en de tweede gaat ook heel snel: de teller staat daarbij al op 18%. Deze subset bevat kleinere kaartjes, maar ook meer. Hou HetVolk.org in de gaten voor het startsein van de invoering van de Sterbeurkunden, die niet lang op zich zal laten wachten.