In 2017 is wederom veel gebeurd bij het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis. WieWasWie is flink uitgebreid qua bronnen en daarnaast werd er door medewerkers en vrijwilligers hard gewerkt aan de digitalisering en ontsluiting van eigen collecties. Ook werkten we wederom mee aan Verborgen verleden, waren we in het land aanwezig op diverse evenementen en verschenen we in diverse media. Hieronder een samenvattende terugblik op het jaar.

Geschiedenis Online Prijs

Al vroeg in 2017 konden we het glas heffen, het CBG viel dubbel in de prijzen bij de Geschiedenis Online Prijs. Met CBG.nl wonnen we de tweede prijs categorie Publieksprijs en eindigden we in de top 10 van de Juryprijs. De Geschiedenis Online Prijs wordt iedere twee jaar uitgereikt en bekroont de meest vernieuwende, verrassende of mooiste Nederlandse historische website of app. In het rapport noemde de jury de nieuwe website van het CBG 'praktisch, een instellingswebsite die doet wat hij moet doen. Praktisch, functioneel en mooi, en met veel hulp en tips voor genealogen.' Het meest waardevol voor ons waren de mooie reacties die bij het stemmen voor de publieksprijs waren achtergelaten:

'Het CBG is voor enorm veel mensen die hun familie geschiedenis willen uitzoeken een enorme hulp. Kun je er zelf niet uitkomen dan staan zij altijd klaar om hulp te verlenen aan hun leden. Een organisatie die ik aan iedereen kan aanbevelen.'

'Op deze website is letterlijk altijd wel wat te doen, de historie leeft en beeft daar. Never a dull moment om het eens in goed Nederlands te zeggen.'

Online

De website is in 2017 daarnaast wederom uitgebreid met diverse kennispagina’s, onder ander over de Tweede Wereldoorlog en emigratie. Ook verschenen regelmatig nieuwsberichten en blogs op de site en via de social media kanalen.

Verborgen verleden

Het jaar 2017 werd ingeluid met een nieuw seizoen Verborgen verleden, een reeks die wederom voorafging aan heel wat onderzoeks-bezigheden. In dit seizoen was onder meer te zien hoe Herman Finkers tot zijn verrassing voorouders ver buiten Twente vond. Sacha de Boer ontdekte een heldhaftige, maar soms ook gruwelijke familiegeschiedenis in Schotland. En Arjen Lubach eigende zich, op basis van zijn familieverleden, de ruïne van het middeleeuwse Slot Teylingen toe.

In het najaar volgde het negende seizoen. Toen was onder meer te zien hoe Paul Haenen tot zijn verrassing verwantschap met de adellijke familie Van Zuylen vond. Jörgen Raymann ging op zoek naar zijn voorouders Nahar om te achterhalen of er een Joodse oorsprong is. En Eric Corton ontdekte dat één van zijn voorouders tijdens de Slag bij Waterloo had gevochten.

WieWasWie

Samen met de ruim twintig partners van WieWasWie wordt continu gewerkt aan de doorontwikkeling van de website, zowel qua bronnen als qua techniek. Begin 2017 kwamen we daarvoor met alle instellingen bij elkaar. Sinds 1 februari konden stamboomonderzoekers het nieuwe Wiewaswie.nl testen in bèta. Gebruikers konden toen wennen aan de nieuwe opzet en hebben feedback achtergelaten. We waren erg blij met deze hulp om kinderziektes te verhelpen. Daarbij waren we erg blij met de enthousiaste reacties:

'De nieuwe lay-out van het zoekscherm is een verademing, scrollen is niet meer nodig! Ook het uit- en inklappen van resultaatregels is een geweldige verbetering, heen en terug naar details was lastig.'

'De versie is veel gebruiksvriendelijker dan de eerdere versie.'

Het vernieuwde WieWasWie maakt het online zoeken door de vele bronnen eenvoudiger. Details van een persoonsakte worden op de vernieuwde site getoond in hetzelfde scherm als de zoekresultaten. Met de nieuwe website heeft WieWasWie niet alleen een frisse uitstraling gekregen, maar is de website in de cloud ondergebracht om meer zekerheid te kunnen bieden. Daarnaast is WieWasWie het afgelopen jaar ook flink uitgebreid waardoor er eind 2017 maar liefst 152 miljoen persoonsgegevens en 70 miljoen akten via de site te doorzoeken waren. Zo zijn onder andere de vijftig stamboeken van de Koninklijke Verzamelingen in 2017 via WieWasWie online gekomen. De registers vormen een rijke bron aan informatie over het personeel in dienst van het Hof: van lakeien tot kamermeisjes, van tuinmannen tot adjudanten en van stalknechten tot koetsiers.

CBG Familiewapens

Vanuit CBG Familiewapens is in 2017 de nadruk gelegd op kwaliteitsverbetering van de online collectie en het ontsluiten van de heraldische kerncollectie Muschart (100.000 kaartjes) en het door H.K. Nagtegaal gemaakte Heraldisch vademecum (uitgave CBG 2003). Ook is een inhoudelijke bijdrage geleverd door de heraldicus tijdens het symposium Te Wapen in de Koninklijke Bibliotheek.

CBG Familienamen

Op het gebied van CBG Familienamen is via de naamkundige de samenwerking aangegaan met de Oxford University Press voor een nieuwe editie van de Dictionary of American Family Names. Hierdoor  kunnen naamsverklaringen van niet-Nederlandse namen ontleend worden die wel in Nederland voorkomen.

Collectie

De persoonsdossiers uit de oorlogscollectie Calmeyer zijn in 2017 veelvuldig geraadpleegd, niet alleen door de adviescommissie Restitutieverzoeken Cultuurgoederen en de Tweede Wereldoorlog (onderdeel van OCW), maar ook ter voorbereiding op een tentoonstelling in het Nationaal Holocaust Museum. De expositie had betrekking op de de fotografie van de Duitse vluchtelingen Annemie en Helmuth Wolff. Daarnaast werden verschillende (deel)collecties aan andere instellingen overgedragen omdat ze beter in hun collectieprofiel pasten dan die van het CBG. Het gaat onder andere om de collectie Van Lennep aan het Stadsarchief Amsterdam, een gedeelte van de collectie Belonje aan het Regionaal Archief Alkmaar en wrijftekeningen uit genoemde collectie aan de Universiteit Utrecht ten behoeve van het project Medieval Memorie Online (MeMo). Daarnaast zijn zo’n honderd microfilms van Indische bronnen overhandigd aan het Leeuwarden Netherlands Family History Center.

Collectie Maduro

Een mooie aanvulling aan de CBG collectie vormde het omvangrijke familiearchief Maduro dat in februari 2017 werd uitgebreid met ruim 350 brieven van verzetsheld George Maduro, die kort daarvoor werden ontdekt in een loods op Curaçao. Deze schenking bestond uit brieven die niet waren verwerkt in de veelgeprezen biografie over George Maduro die in de zomer van 2016 verscheen. Het CBG ontving de brieven uit de periode 1926-1941 uit handen van George Alvarez-Correa, de oudste zoon van George’s zus Sybil. Ze werpen nieuw licht op de jonge jaren van Maduro, naamgever van Madurodam.

Vrijwilligers

Bij het ontsluiten en digitaliseren van de diverse collecties wordt dankbaar gebruik gemaakt van de hulp van een groot aantal vrijwilligers. Dit jaar werd in het bijzonder gewerkt aan de collecties algemene dossiers,  fichecollectie Muschart, familieadvertenties en de politiekwartierstaten. Om alle vrijwilligers te danken voor hun inzet werd wederom een jaarlijkse vrijwilligersdag georganiseerd. Hierbij waren zo’n veertig vrijwilligers aanwezig waarvan er zeven extra in het zonnetje werden gezet omdat zij hun tien-, vijftien- en vijfentwintigjarige jubileum als CBG-vrijwilliger vierden.

Persoonskaarten

Persoonskaarten

Niet alleen hebben vele stamboomonderzoekers weer veelvuldig gebruik hebben gemaakt van onze collectie persoonskaarten en – lijsten, met maar liefst 40.276 uittrekselaanvragen. Deze waardevolle bron is ook gebruikt voor het onderzoek van Marco Gietema en Cecile aan de Stegge naar het torenhoge sterftecijfer in de psychiatrische inrichting in Den Dolder inrichting tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het onderzoek resulteerde in de publicatie van het boek Vergeten slachtoffers.

De wereld van de VOC

Het Nationaal Archief opende begin 2017 de overzichtstentoonstelling ‘De wereld van de VOC’ ter gelegenheid hiervan had de redactie van Gen.magazine samen met het Nationaal Archief een thema-dossier gewijd aan het onderwerp. Ook werden twee cursussen voor beginnende stamboomonderzoekers samen met het Nationaal Archief georganiseerd. Deze cursus was aanleiding voor een bezoek van onze onderzoeker Martine Zoeteman-van Pelt aan Omroep Max om in het tv-programma Tijd voor Max het een en ander over genealogisch onderzoek te vertellen. Ook was er een item bij RTL-nieuws over de VOC-tentoonstelling. Hiervoor had CBG-onderzoeker Yvonne Prins het VOC-verleden van RTL-verslaggever Sander Paulus uitgezocht. Yvonne ontdekte dat een broer van een directe voorouder van Sander als lichtmatroos bij de VOC diende.

In de media

Verder haalde het CBG ook met de voorbereidingen van Famillement 2018 media-aandacht. Zo mochten we op Omrop Fryslân vertellen over het Famillement dat op 3 juni 2018 in Leeuwarden zou plaatsvinden en werkten we mee aan de special van Plus Magazine over stamboomonderzoek. Ook kwam het CBG goed uit de verf in een spread voor het Reformatorisch Dagblad en werkten we mee aan een artikel over familiegeschiedenis van reisjournalist Noël van Bemmel van de Volkskrant.

Evenementen

In 2017 organiseerden we de laatste editie Stamboomcafé’s. De onderwerpen varieerden van een avond reflecteren op het Engelse evenement Who Do You Think You Are Live tot een avond over genealogie als publieksgeschiedenis. Daarnaast was het CBG ook aanwezig op diverse beurzen waaronder de Brabantdag Familiegeschiedenis, HCC! Genealogiedag en de Tong Tong Fair. Ook bezochten we diverse congressen om kennis te verrijken en delen, denk bijvoorbeeld aan de KVAN-dagen en Roots Tech. Uiteraard werden ook binnenshuis diverse ontvangsten georganiseerd voor groepen van onder meer het Waterlands Archief, Streekarchief Midden-Holland en de Universiteitsbibliotheek Leiden. Daarnaast is gewerkt aan de voorbereidingen voor Famillement 2018 en het nieuwe evenement Familiegeschiedenis in de Buurt. Dit laatste evenement is bedoeld als vernieuwing van het Stamboomcafé waarbij in 2018 een pilot start met vier archieven in het land.