Op zoek naar reislustige genen

De identiteit van de biologische opa van Floortje Dessing is lang verborgen gebleven. Komt ze er in deze uitzending van Verborgen verleden achter wie hij was? In haar zoektocht stuit ze op een waar circus. En van wie heeft ze toch die ‘positieve onrust’, de drang om maar steeds op reis te gaan?

Presentator en programmamaker Floortje Dessing vertelt in deze editie van Verborgen verleden vol trots over haar opa en oma, die uit pure liefde zijn getrouwd. Haar opa Dessing was namelijk priester, dus om met haar oma te kunnen trouwen moest hij uittreden. Dit had grote consequenties voor het stel, omdat ze, zoals Floortje het uitdrukt, ‘uit de geschiedenis van de familie Dessing zijn gewist’. Ze is er trots op dat ze van hen afstamt, want “dat je ervoor durft te kiezen je eigen koers te varen in je leven, in de wetenschap dat het je zoveel pijn gaat doen en dat je zoveel in moet leveren, dat vind ik echt fenomenaal”, zegt ze.
Heb jij net als Floortje katholieke geestelijken in je stamboom? Wellicht vind je informatie over hen in het Katholiek Documentatie Centrum. Ook staat er dikwijls veel informatie over hen in de krant, bijvoorbeeld wanneer ze de tonsuur toegediend hebben gekregen of tot priester of pastoor zijn gewijd. In Delpher kun je de kranten op naam doorzoeken.

"Ik heb de meest bizarre opa die je je voor kunt stellen"

Er komt nog meer prille liefde om de hoek kijken in de uitzending. Floortjes moeder is namelijk voortgekomen uit een affaire van haar biologische oma met een onbekende jongen. De oma was niet getrouwd, dus werd haar pasgeboren dochtertje afgestaan aan het echtpaar Douwes, dat haar heel liefdevol heeft opgevoed. Dat de vrees van Floortjes moeder dat ze niet gewenst was ongegrond is, kom je in deze aflevering te weten. Floortje heeft ooit zelf ontdekt wie haar biologische oma was, maar wie was toch de opa? Haar vermoedens worden door genealogisch onderzoek dat is uitgevoerd door het CBG in combinatie met een DNA-test bevestigd. Wil je meer weten over DNA en familieonderzoek? Neem een kijkje op onze themapagina.

Nu ze de identiteit bevestigd heeft gekregen, is Floortje benieuwd naar wie deze man, Josephus Henricus Maria van Baer, nu eigenlijk was. In het Nationaal Archief ontmoet ze Chi-Ching Lam, die haar het een en ander over hem kan vertellen. En dat levert een uitzonderlijk verhaal op over ontsnapping tijdens een Duits transport in de oorlog, een rondreizend circus en een variétéshow met kleine mensen. “Ik heb de meest bizarre opa die je je voor kunt stellen!”, roept Floortje verbijsterd uit. Toch is ze blij dat hij niet een saaie boekhouder is geworden, of een belastinginspecteur, en dat ze klaarblijkelijk een deel van haar liefde voor reizen en avontuur van hem heeft.

Als je vermoedt dat jouw grootvader ook in Duitsland is tewerkgesteld, is er misschien ook een Rode Kruisarchief over hem. Op de website van het Nationaal Archief lees je er meer over.

Vrijzinnig

Ook de voorouders van Floortjes oma van vaderszijde hebben haar wat belangrijke genen meegegeven. Aan de Nozeman-kant van de kwartierstaat bevinden zich twee remonstrantse predikanten, aanhangers van een vrijzinnige cultuur- en geestesstroming die het gebruik van het eigen verstand vooropstelt. De wereld ontdekken en openstaan voor andere culturen is iets dat Floortje zeker aanspreekt. Nog verder terug in de tijd duiken er toneelspelers en componisten in het verhaal op, en aan de Dessing-kant behoorlijk succesvolle architecten.

Wat de uitzending niet haalde, is het feit dat er een aantal spekslagers in de kwartierstaat voorkomt. Die carnivorengenen hebben ze in ieder geval niet aan de vegetariër Floortje doorgegeven! Een voorouder van haar biologische oma Hemelsoet, Marinus Antonius, was letterzetter. Hij is in 1914 afgekeurd voor militaire dienst vanwege bijziendheid. Niet zo handig, met zo’n beroep … Op de particuliere site van de familie Van de Velde kan je vinden wat de nummers betekenen die in militieregisters worden vermeld als reden van het feit dat de persoon in kwestie ‘ongeschikt’ is verklaard voor militaire dienst.

De laatste kaart

In de uitzending krijgt Floortje een paar keer kopieën van persoonskaarten te zien. Deze zijn afkomstig uit het depot van het CBG. Alle zes miljoen kaarten zijn inmiddels gescand en worden nu door vrijwilligers ontsloten, zodat ze toegankelijk blijven voor CBG-medewerkers en in de toekomst sneller te leveren zijn aan stamboomonderzoekers. Wil je meehelpen? Kijk dan op het crowdsourcingsplatform Vele Handen, bij het project ‘De laatste kaart’.