CBG bronnen
Bidprentjes Verzamelingen
Bidprentjes. Foto: CBG

Bidprentjes

Het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis beschikt over een uitgebreide collectie bidprentjes. Hierop vind je soms informatie die je nergens anders tegenkomt. Het CBG heeft afgelopen twee jaar zoveel bidprentjes ontvangen, dat we in 2022 geen schenkingen meer aannemen. Lees verder over deze bijzondere bron.

Bidprentjes zijn prentjes die binnen de katholieke gemeenschap uitgedeeld worden ter herinnering aan een bepaalde gebeurtenis. Bijvoorbeeld een doop, een eerste communie of een huwelijk, maar met name een begrafenis. De bidprentjes voor overledenen (ook wel doodsprentjes genoemd) zijn bedoeld om de nagedachtenis aan de overledene levend te houden en mensen te vragen te bidden voor zijn of haar ziel.


Oproep tot gebed

De oudste prentjes dateren uit het einde van de zeventiende eeuw en zijn gemaakt voor geestelijken of andere personen van aanzien. In de loop van de negentiende eeuw werd het gebruik van bidprentjes gemeengoed in katholieke kring, en ook nu nog worden ze uitgegeven.  

De voorkant van een bidprentje bestaat van oudsher uit een religieuze voorstelling, bijvoorbeeld een afbeelding van Maria, Jezus of een heilige. Later werd ook wel voor een portret(foto) gekozen van de persoon voor wie het prentje werd uitgegeven. Op de achterkant staan gegevens over de persoon in kwestie. Het prentje bevat vaak ook een oproep tot gebed of een bijbelse tekst.

Oude bidprentjes Verzamelingen

Bidprentjes uit de 18e en 19e eeuw. CBG | Bidprentjes.

Aanvankelijk vermeldden de bidprentjes alleen namen en informatie over geboorte en overlijden van de persoon voor wie ze waren opgemaakt. Later verschenen er uitgebreidere biografische beschrijvingen. Hierin kun je bijvoorbeeld informatie vinden over eventuele (kerkelijke) onderscheidingen, functies, missiewerk en kerkelijke jubilea.


Oudste bidprentje

Het oudste bidprentje uit onze collectie. Maria van Dollenkamp overleed in Zwolle en werd op 13 maart 1802 in de Bethlehemskerk begraven

Raadplegen

Het CBG bezit een collectie van miljoenen bidprentjes uit Nederland en België uit de periode 1800 tot heden. De collectie is samengesteld uit verzamelingen van particulieren en (archief)instellingen.

Hoewel het CBG vooral Nederlandse bidprentjes verzamelt, komen er soms ook buitenlandse (voornamelijk Vlaamse) exemplaren in de collectie voor. De verzameling  is online op naam te doorzoeken via CBG Verzamelingen. Een deel daarvan is ook als scan te bekijken. Momenteel zijn er ongeveer 120.000 prentjes digitaal beschikbaar, die tezamen informatie over zo’n 200.000 personen ontsluiten.