Mooie verhalen en een bijzondere ervaring
29 mei 2020
29 mei 2020
Het dertiende seizoen Verborgen verleden is ten einde. Samen met twee hoofdpersonen uit de serie blikken we terug.
Voor de fans – en die zijn talrijk – zal het even wennen zijn: een vrijdagavond zonder Verborgen verleden. Vorige week was de laatste uitzending met Dolf Jansen, wiens voorouders van moederskant uit Ierland kwamen. Verder bracht de zoektocht naar de familiegeschiedenis van de bekende Nederlanders in deze reeks ons naar Indonesië, België, Suriname, en een paar keer naar Frankrijk. Een andere vermoede exotische afkomst bleef onbewezen.
We zagen ministers in de familie, artsen, politici, en journalisten. Maar ook tot slaaf gemaakten, arme sloebers, kleine criminelen en ‘krankzinnigen’. Het programma werd net als ieder jaar weer goed gewaardeerd, met gemiddeld zo’n 600.000 à 700.000 kijkers. Er kwam een grote diversiteit aan thema’s voorbij, die voor velen weer een inspiratiebron zijn geweest om in het eigen familieverleden te duiken.
NOS-presentatrice Annechien Steenhuizen kwam in de tweede aflevering aan bod. Een van de vragen die ze bij aanvang had, betrof de herkomst van haar relatief donkere uiterlijk. Volgens een aantal kijkers kwam het antwoord niet helemaal goed uit de verf. Wat vindt ze zelf? “Nee, dat is niet helemaal duidelijk geworden”, zegt ze. “De lijn van de moeder van mijn opa, die er echt Aziatisch uitziet, is verder niet gevolgd. Ik denk wel dat ik dat nog verder wil gaan uitzoeken. En ik wil ook nog wel wat meer doen met de resultaten van mijn DNA-test.” Voorlopig komt ze daar echter niet aan toe, want na de uitzending hebben heel veel mensen haar extra informatie opgestuurd over gezamenlijke voorouders, tot in Amerika toe. De komende tijd heeft ze dus leesvoer genoeg.
Annechien vond het met name verrassend dat haar voorouders tot in de late Middeleeuwen konden worden getraceerd. “Het ware mooie verhalen over avonturiers, rebelse mensen. Een beetje dwarse, eigengereide denkers – eigenschappen die ik wel in mezelf en mijn familie herken”, grinnikt ze. En dan is er natuurlijk het verhaal over haar voormoeder Etgijn Elama, de vrouw die ooit tijdens de Tachtigjarige Oorlog Lodewijk van Nassau, de broer van Willem van Oranje, had geholpen nadat hij in een vissersbootje de rivier was over gestoken. “Dichterbij de vaderlandse geschiedenis kan je bijna niet komen.”
Annechien zou het iedereen aanraden in zijn of haar stamboom te duiken. “Als je van geschiedenis houdt, zeker doen!” zegt ze stellig. “Ik vond het in ieder geval een heel bijzondere ervaring.”
Cabaretier Erik van Muiswinkel is sociaal geëngageerd. Veel van zijn voorouders durfden zich eveneens te uiten in politiek-sociale kwesties. Is Erik hierdoor anders naar zijn familie of zichzelf gaan kijken? “Niet echt. In de basis wist ik wel dat ze bezig waren met pamfletten schrijven en zo, vanuit een stevig gereformeerde invalshoek. Bij dat laatste voel ik me wat minder betrokken, maar ik zou het wel leuk vinden om er meer over te weten te komen vanuit de hoek van de sociale beweging”, vertelt hij. Ook familieleden van de onderzochte takken Van Andel en De Wilde hebben hem overspoeld met reacties – ze wilden allemaal graag wat verder napraten over wat er zoal uit het stamboomonderzoek is voortgekomen.
Een van de meest gedenkwaardige momenten uit de uitzending was het verhaal van Eriks overgrootvader, minister Jacob Adriaan de Wilde, die tijdens de Tweede Wereldoorlog zo’n anderhalf jaar heeft vastgezeten met andere vooraanstaande Nederlanders. “Dat was wel bijzonder”, merkt Erik op. “Die lui moesten zichzelf natuurlijk ook bezig zien te houden, dus vaak werden er ’s avonds dikke sigaren opgestoken en gingen de aanvoerders van de toenmalige zuilen vriendschappelijk met elkaar in discussie over allerhande stellingen die ze poneerden. Onder hen waren ook communisten, met wie je als antirevolutionair anders nauwelijks in aanraking kwam. Het was een enorme eyeopener voor hen dat dat eigenlijk ook intellectuele mensen waren. Andersom merkten de communisten dat de antirevolutionairen, in hun ogen enorme uitbuiters, ook best aardige mensen waren, en net als zij fel tegen het nazisme.”
Ooit, als hij er tijd voor heeft, wil Erik de hele kwartierstaat van zijn familie opstellen. Waarvoor hij natuurlijk eerst bij het CBG zijn licht komt opsteken.
Wil je de afleveringen met Annechien en Erik nog eens terugzien? Dat kan. Op de pagina Verborgen verleden vind je een korte terugblik op de afgelopen seizoenen. Bij elk hoofdpersoon van de meest recente reeks vind je extra’s en zoektips, en kun je via een link onderaan de pagina het programma op NPO Start bekijken.