'Gewoon’ een Franse naam of echte Hugenoot?
25 november 2021
25 november 2021
Verwijst jouw familienaam naar een Hugenotenfamilie uit Frankrijk? Wat zegt jouw Franse naam of verbastering daarvan over de geschiedenis van jouw familie? De CBG Familienamenbank kan je helpen.
Hugenoten waren Franse volgelingen van het calvinisme, die daarom in eigen land vervolgd werden. Zij vluchtten vanaf 1685 naar Nederland en andere Europese landen. Naar schatting waren er in de zestiende eeuw een half miljoen Hugenoten in Frankrijk.
Wat betekent de term Hugenoten eigenlijk? Hij kan verwijzen naar Besançon Hugues, de leider van een religieuze revolutie in Genève. Le Hugon, wat vrije geest betekent, verwijst naar het gegeven dat katholieken Hugenoten als scheldnaam gebruikten. Een vrije vertaling van Eidgenossen, dat bondgenoten betekent, behoort ook tot de mogelijkheden.
Van de emigratiestroom van vluchtende Hugenoten naar diverse landen, vertrokken er 70.000 naar Nederland (van wie 12.000 naar Amsterdam). Daarmee werd ons land veel Franse namen en verbasteringen rijker, die nu nog steeds voorkomen. Dat betekent echter niet dat elke Franse naam een Hugenotengeschiedenis heeft. Genealogisch onderzoek moet dat verder uitwijzen.
Fransen brachten vele achternamen mee die in de Hollandse volksmond vereenvoudigd of vertaald werden. Bij het noteren van de namen werden deze vaak al vernederlandst, omdat ze op gehoor werden opgeschreven. Veelvoorkomend of bekend zijn de namen: Martin, Rosier, Laros, Robijn, Moret, Dubois, Luteijn, Carton, Philippo, Toussaint, Bouquet, Michel, Piket, Dutilh, Ardon, Caron, Collet, Chabot, Sellier, Petit, Goddijn, Jumelet, Polet, Devilee, Boissevain, De Lannoy en Lafeber.
Namen van buitenlandse origine werden vóór de invoering van de burgerlijke stand in 1811 gedurende het integratieproces aan de Nederlandse volkstaal aangepast, maar je kan bij veel namen nog de herkomst herleiden: Belonje uit Boulogne, Bevort uit Beaufort, Caljouw uit Caillaux of De Croo uit Ducroix.
Om zeker te weten of een Franse naam in je familiegeschiedenis duidt op de aanwezigheid van Hugenoten, zul je aanvullend genealogisch onderzoek moeten doen. Er kwamen namelijk ook veel Fransen om andere, bijvoorbeeld economische, redenen naar Nederland.