DNA-onderzoek is populair. Dankzij de nieuwste technieken worden mysteries uit het verleden opgelost en recente vraagstukken sneller beantwoord. De CBG-bibliotheek heeft diverse bronnen over DNA waar je je in kunt verdiepen.

Met de komst van DNA-technologie is het een stuk eenvoudiger geworden de biologische relatie tussen familieleden te achterhalen. Rechercheurs en forensisch deskundigen maken hier dankbaar gebruik van bij het opsporen van verdachten en ook genealogen en adoptie- en donorkinderen krijgen sneller zekerheid. Commerciële genealogische bureaus spelen hierop in, net als diverse televisieprogramma's. Op onze themapagina vind je uitgebreide uitleg over DNA. Als dit je nieuwsgierigheid heeft geprikkeld, kun je in juni 2022 een lezing over Y-DNA bijwonen, georganiseerd door het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis..

Dubieuze technieken

Voor de komst van de DNA-methodes was er geen onomstotelijk bewijs voor iemands genetische herkomst. Vanaf de jaren ’30 van de vorige eeuw gebruikte men het oude ‘handwerk’ van het erfelijkheidsonderzoek. Prof. Dr J.F. van Bemmelen noemde het onderzoeksterrein de ‘bio-genealogie’. Hij richtte zich op de uiterlijke overeenkomsten tussen voorouder en afstammeling, door middel van portretfoto's en schedelmetingen. Dit kwam door de Tweede Wereldoorlog in een kwaad daglicht te staan en werd daarna niet meer toegepast. Je kunt nog wel tal van werken van zijn hand terugvinden in de CBG Bibliotheek.

Koninklijk bloed? Ja graag!

In het verleden zijn er vele fantasten geweest die zich voordeden als een bekend persoon. Zo waande de Duitser Karl Wilhelm Naundorff zich de Franse troonopvolger Lodewijk XVII, wat lange tijd niet kon worden weerlegd. Pas in de jaren '80 en ‘90 van de vorige eeuw werd vastgesteld dat het DNA niet overeenkwam en werd Naundorff ontmaskerd.

Ook vrouwen die zich voordeden als grootvorstin Anastasia (de jongste dochter van tsaar Nicolaas II van Rusland) werden van hun voetstuk gestoten. Anastasia zou in 1918 de moordpartij door de communisten als enige van het gezin hebben overleefd. In 2008 is DNA-onderzoek uitgevoerd op de overblijfselen van de gevonden lichamen. Dit wees uit dat de hele tsarenfamilie was vermoord.

Recentelijk kwam Delphine Boël in het nieuws, omdat zij met succes koning Albert van België heeft gedwongen een DNA-test te ondergaan. Zij mag zich voortaan ‘Van Saksen-Coburg, prinses van België’ noemen.

Zonen van Adam

In Nederland werd in 2008 het ‘Project Genetische Genealogie in Nederland’ opgezet. Met het uitzoeken van je genetische haplogroep is het mogelijk te achterhalen welke menselijke migraties je voorouders hebben gevolgd. De resultaten van het grootschalige onderzoek werden gepubliceerd in het boekwerk ‘Zonen van Adam in Nederland. Genetische genealogie: een zoektocht in ons DNA-archief’, beschikbaar in de CBG-bibliotheek.

Ook de wetenschap wordt soms betrokken bij DNA-projecten. Zo nam Maarten Larmuseau, docent genetische genealogie en populatiegenetica aan de Katholieke Universiteit Leuven, in 2009 deel aan het DNA-project ‘Oud-hertogdom Brabant’. Als columnist helpt hij mee aan de popularisering van DNA-onderzoek door regelmatig artikelen te schrijven voor het tijdschrift ‘Vlaamse Stam’ van Familiekunde Vlaanderen en natuurlijk voor ons eigen Gen.magazine.