Internet is bijna niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Ook voor stamboomonderzoekers is het een belangrijk medium geworden. Zo kun je vanuit huis zoeken in de bronnen van archiefinstellingen en particulieren over de hele wereld in allerlei vormen.

Digitale bronnen

Het aanbod van digitale bronnen is groot en gevarieerd: bijvoorbeeld dtb-registers, akten van de burgerlijke stand, bevolkingsregisters, familieadvertenties, registers van naamsaanneming, militaire stamboeken, belastingregisters en rechterlijke en notariële archieven.

Niet alleen archiefinstellingen stellen bronnen digitaal beschikbaar. Ook particulieren en verenigingen maken gebruik van internet om de door hen verzamelde digitale bronnen met een zo breed mogelijk publiek te delen (als je wilt kun je dus zelf ook een steentje bijdragen). Daarbij kan het gaan om originele bronnen, of om bewerkingen van bronnen, zoals transcripties, samenvattingen en indexen. De betrouwbaarheid hiervan varieert. Geef bij je stamboom in een bronverantwoording daarom altijd goed aan welke digitale bronnen je precies hebt geraadpleegd.

Scans 

Voor stamboomonderzoekers zijn scans en foto’s van originele bronnen het belangrijkst. De betrouwbaarheid van die informatie is dan het grootst. Bij bronbewerkingen kunnen bij het verwerken van de gegevens immers fouten zijn gemaakt. Enkele voorbeelden van vaak gebruikte websites met digitale afbeeldingen van bronnen zijn: 

• CBG Verzamelingen
  
• WieWasWie 
  
• Delpher (kranten)
  
• FamilySearch 
  
• Van Papier naar Digitaal

Transcripties en samenvattingen

Letterlijk overgenomen bronnen worden transcripties genoemd. Deze worden soms nog als webpagina’s beschikbaar gesteld, maar in de meeste gevallen als download in Word-, Excel- of PDF-formaat. Samenvatting van bronnen bevatten alleen de belangrijkste informatie, als dan niet in modern Nederlands. Net als de transcripties kun je samenvattingen van bronnen aantreffen op websites van archiefinstellingen, stamboomonderzoekers en genealogische en historische verenigingen.

Indexen

Archiefinstellingen bieden vaak digitale indexen op bronnen aan die als doorzoekbare database beschikbaar worden gesteld op hun website. Indexen kunnen gegevens bevatten over de personen die in de betreffende bron worden vermeld. Meestal wordt alleen de belangrijkste informatie overgenomen. Om te voorkomen dat je gegevens misloopt, zul je voor aanvullende informatie ook nog de originele bron moeten bekijken.

Er is een aantal Nederlandse websites met een doorzoekbare index dat regelmatig door stamboomonderzoekers wordt gebruikt: WieWasWie, Archieven.nl, OpenArchieven en Digitale Stamboom.

Goed om te weten

Hoewel het ene archief daar verder mee is dan het andere, biedt bijna iedere archiefinstelling met een eigen website daar tegenwoordig digitale afbeeldingen van bronnen, transcripties of indexen aan. Wil je in één keer zoeken naar bronnen uit heel Nederland, dan kun je het beste gebruik maken van WieWasWie, Archieven.nl of OpenArchieven.

Houd er rekening meer dat er fouten kunnen zijn gemaakt bij het samenstellen van bronbewerkingen en het invoeren van gegevens in indexen. Controleer de gegevens bij twijfel dan ook altijd aan de hand van de originele bron.

Bij stamboomonderzoek is een goede bronverantwoording erg belangrijk. Bij digitale bronnen kun je als bronverantwoording het adres (of url) van de pagina opnemen waar de afbeelding, transcriptie, samenvatting of index wordt getoond. In het geval van WieWasWie bijvoorbeeld de link van de documentdetailpagina, waar de inhoud van de betreffende bron wordt getoond.

Zoekhulp

Een handig hulpmiddel bij het terugvinden van digitale bronnen is Digitale Bronbewerkingen Nederland en België. Deze website geeft voor Nederland per provincie en per plaats een overzicht van de bronnen die op internet beschikbaar zijn. Daarnaast kun je voor Noord- en Zuid-Holland gebruik maken van HoGenDa. Daar wordt per plaats een overzicht gegeven van de digitaal beschikbare bronnen. Voor bepaalde gegevens is een inlog vereist en moet je lid zijn van de Hollandse Vereniging voor Genealogie ‘Ons Voorgeslacht’.

FamilySeach.org biedt veel scans van archiefbronnen van over de hele wereld aan. Helaas ontbreekt een index op de meeste scans, waardoor je ze niet op naam kunt doorzoeken. Je kunt de juiste scans vinden aan de hand van de plaats en het jaar van de gebeurtenis, en het akte- of registratienummer; die vind je bijvoorbeeld op WieWasWie.