Weergave van een stamboom in CBG Stambomen.
Wanneer je bezig bent met het bouwen van je stamboom is het belangrijk om vanaf het begin alle informatie die je vindt goed vast te leggen. Dat kan in papieren vorm, maar er zijn ook veel digitale producten beschikbaar waarmee je een stamboom kunt bouwen. Die kunnen in twee groepen worden verdeeld: computerprogramma’s die je download op je eigen computer en webservices die via internet overal toegankelijk zijn.
Computerprogramma’s
Stamboomonderzoek is bijzonder geschikt voor verwerking in een computerprogramma. Het vaak omvangrijke onderzoek neem je op een laptop of tablet eenvoudig mee. Omdat er geen internetverbinding voor nodig is, kun je er overal aan verder werken. Je koppelt informatie aan personen en door relaties toe te wijzen worden de ingevoerde personen automatisch in een stamboom geplaatst. Wijzigingen en correcties in het bestand worden consequent doorgevoerd.
Het invoeren van de gegevens gebeurt handmatig, of via een zogenoemd Gedcom-bestand dat met een ander computerprogramma is gemaakt. Met Gedcom zijn gegevens uit het ene stamboomprogramma eenvoudig uit te wisselen met een een ander programma. Tegenwoordig is vrijwel ieder genealogisch computerprogramma in staat om een Gedcom-bestand te maken.
Vier computerprogramma’s die veel door Nederlandse stamboomonderzoekers worden gebruikt zijn Aldfaer, GensDataPro, Haza-21 en Pro-Gen. Hiervan is alleen de eerstgenoemde volledig gratis. Voor Mac gebruikers is Reunion beschikbaar.
Webservices
Naast computerprogramma’s zijn er ook webservices waarmee je op internet je stamboom kunt bouwen of tonen. Dat is vooral handig wanneer je de door jou verzamelde gegevens met familieleden of andere onderzoekers wilt delen. Omdat je via internet werkt zit je niet vast aan één computer, maar kun je op iedere computer met internetaansluiting bij je gegevens komen. Net als bij de computerprogramma’s is het mogelijk om de informatie handmatig in te voeren, of via de import van een Gedcom-bestand.
Enkele van deze webservices zijn: CBGStambomen, GenealogieOnline, Stamboom.ngv.nl, Ancestry, FamilySearch, Geneanet en MyHeritage en Uw Stamboom Online. De links naar deze sites vind je onderaan deze pagina.
Goed om te weten
Het uitwisselen van gegevens via Gedcom-bestanden gaat meestal goed. Basisgegevens zoals (zoals geboorte, huwelijk of overlijden) komen goed over. Met sommige aanvullende gegevens die niet in de Gedcom-standaard zijn opgenomen, kunnen soms problemen optreden. De ontwikkelaars van de programma's kunnen voor die gegevens een eigen codering hebben bedacht, of ze kunnen op een creatieve manier zijn omgegaan met de bestaande codering. In zo'n geval kan het zijn dat de informatie bij het inlezen wordt overgeslagen, of op een andere manier wordt opgevat dan eigenlijk de bedoeling is.
Wanneer je klaar bent met je stamboomonderzoek is het verstandig om het digitale stamboombestand voor de toekomst veilig te stellen, zodat latere generaties er ook kennis van kunnen nemen. Dat kan bijvoorbeeld via de import van een Gedcom-bestand in het digitale depot van CBGStambomen (voorheen StamboomNederland).
Hoe te kiezen?
Er zijn veel genealogische computerprogramma’s en webservices beschikbaar. Hoe maak je daaruit de juiste keuze? Het is vooral een kwestie van uitproberen; vaak zijn er gratis demoversies beschikbaar waarmee je een beeld kunt krijgen van het product. De persoonlijke voorkeur speelt uiteindelijk de belangrijkste rol. Wat voor de één aantrekkelijk is, kan voor een ander minder belangrijk zijn. Er is een aantal zaken waar je op kunt letten.
| Aandachtspunten bij de keuze voor een programma of webdienst: |
|---|
| Is de webservice betrouwbaar en toekomstbestendig? Je wilt niet het risico lopen dat je gegevens verdwijnen omdat de webservice er zomaar mee stopt. Houdt ook in de toekomst greep op je gegevens. |
| Kun je er alle informatie in kwijt (vrije tekst, foto’s, filmpjes) en is er overal genoeg ruimte beschikbaar om gegevens in te voeren? |
| Kun je bronverwijzingen bij je stamboom opnemen? Bij stamboomonderzoek is het belangrijk om aan te geven waar de gegevens zijn gevonden. |
| Kan het programma een Gedcom-bestand van je stamboom maken? Dan hoef je bij overgang naar een ander programma de gegevens niet opnieuw handmatig in te voeren. |
| Kun je na uploaden van een stamboom nog verder werken aan de stamboom? Of kun je alleen eenmalig een Gedcom-bestand plaatsen, zoals bijvoorbeeld bij GenealogieOnline. |
| Gebruik je de webservice als back-up voor je stamboom, en plaats je er een kopie, of gebruik je de webservice als enige plek waar je de stamboomgegevens opslaat en toont? |
| Wordt de privacy gewaarborgd? Zonder toestemming van de betrokkenen mag je geen gegevens op internet plaatsen van levende personen. Vooral bij webservices is het dus belangrijk dat je gegevens van de stamboom kunt afschermen. |
| Wil je dat andere gebruikers actief een bijdrage kunnen leveren aan je stamboom of contact met je op kunnen nemen? |
| Welke uitvoermogelijkheden zijn er? Kun je onderzoeksresultaten bijvoorbeeld in lijst- of tabelvorm uitvoeren (denk aan een stamreeks of kwartierstaat), of ook als html (de opmaaktaal van internet)? |
| Wat is de voertaal van het programma? Een buitenlands programma geeft vaak problemen bij de in- of uitvoer. In Engelstalige programma’s worden bovendien de meerledige Nederlandse namen meestal op tussenvoegsel gesorteerd. Van den Berg komt dan onder de V en De Vries onder de D. |
| Welke extra’s zijn er en zou je die gebruiken? Soms is er bijvoorbeeld een kalender of de mogelijkheid om statistieken te verzamelen, of een app om ook op je telefoon of tablet te werken aan je stamboom. |
| Wat is de prijs van het product? De aanschafprijs van computerprogramma’s en de abonnementen voor webservices varieert van helemaal gratis tot bedragen van rond de 100 euro. |