CBG bronnen
Bidprentjes Verzamelingen
Bidprentjes. Foto: CBG

Miljoenen bidprentjes gescand

16 juli 2019

Het CBG beschikt over een collectie van inmiddels miljoenen Nederlandse bidprentjes, die dikwijls hele nuttige informatie voor genealogen bevatten. Momenteel zijn twee medewerkers van FamilySearch dagelijks bezig de bidprentjes te scannen, zodat ze op termijn digitaal beschikbaar zijn op onze website.

Bidprentjes worden binnen het katholieke geloof uitgedeeld ter herinnering aan een bepaalde gebeurtenis, voornamelijk bij een overlijden. Aanvankelijk vermeldden ze alleen namen en informatie over geboorte en overlijden van de hoofdpersoon; later werd hieraan meer biografische informatie toegevoegd, zoals functies, missiewerk, kerkelijke jubilea en eventuele (kerkelijke) onderscheidingen. Een deel van de verzameling van het CBG is al online op naam te doorzoeken via CBG Verzamelingen. Het doel is binnen een paar jaar alle prentjes beschikbaar te stellen. Daarvoor is een uniek samenwerkingsverband met het Amerikaanse FamilySearch opgezet.

Oude bidprentjes Verzamelingen

Bidprentjes uit de 18e en 19e eeuw. CBG | Bidprentjes.

Lever ze in!

Twee medewerkers van FamilySearch zijn de komende paar jaar te gast op het kantoor van het CBG in Den Haag. Zij zijn inmiddels al enkele weken iedere dag bezig de prentjes met geavanceerde apparatuur in te scannen. Hierdoor is het resultaat uniform en van hoge kwaliteit. Als je nog een verzameling bidprentjes hebt die je graag ter beschikking wilt stellen aan mede-familieonderzoekers, is dit het moment ze in te leveren. Ze worden dan meteen meegenomen in het scanproces. Grote of kleine verzamelingen, alles is welkom. Als je collectie meer dan 5.000 prentjes bevat, bestaat de mogelijkheid een eigen collectienummer te krijgen. Zo blijft de verzameling altijd op jouw naam staan.

Je kunt de bidprentjes per post opsturen naar:

CBG|Centrum voor familiegeschiedenis
Antwoordnummer 1013
2509 WB  Den Haag

Als je in de buurt bent, kun je ze natuurlijk ook gewoon komen afgeven. Maak daarvoor eerst een afspraak via collectie@cbg.nl.

Doodsprentjes

Zodra de bidprentjes binnenkomen, worden ze door CBG-vrijwilligers gesorteerd. Daartoe worden ze allereerst op beginletter in een speciale kast gezet. Daarna worden de stapeltjes per letter verder verfijnd op alfabetische volgorde en in speciale zuurvrije archiefdozen gedaan. Het gaat hierbij specifiek om bidprentjes die ter gelegenheid van een overlijden zijn uitgegeven, ook wel doodsprentjes genoemd. Andere kaartjes (bijvoorbeeld voor een priesterwijding, communie of vertrek naar een missiegebied) worden wel gescand, maar in het kader van de privacywetgeving apart gehouden totdat duidelijk is dat de persoon in kwestie is overleden.

Dagelijks zijn een of meer vrijwilligers bezig met dit sorteerproces. Ineke Tiggelaar is een van hen. “Je ziet dat mensen de bidprentjes soms ook gebruikten om even hun gedachten op papier te zetten”, glimlacht ze. “Je komt van alles tegen: aantekeningen tijdens de mis, wijzingen voor de steenhouwer, een enkele keer zelfs een hele boodschappenlijst.”

Ineke Tiggelaar sorteert bidprentjes

Vrijwilligster Ineke Tiggelaar sorteert de bidprentjes eerst op beginletter

Op naam doorzoekbaar

Nadat de overlijdensprentjes zijn gescand worden ze voor bewerking naar FamilySearch gestuurd. Dit houdt in dat de prentjes later via een zoekmodule op onze website en via familysearch.com op naam te doorzoeken zijn. De ontsloten scans worden periodiek naar het CBG teruggestuurd. Naar verwachting komt de eerste partij over een halfjaar beschikbaar.

Bob en April, de vrijwilligers van FamilySearch die zich het eerste jaar inzetten voor deze enorme klus, komen uit California. Nadat hun huis in Paradise november vorig jaar tijdens een grote brand is verwoest, zijn ze op zoek gegaan naar een nieuwe plek om te wonen en tegelijkertijd maatschappelijk nuttig bezig te zijn. Door hun kerk werden ze uitgezonden naar Nederland en kwamen ze bij het CBG terecht. Een bijzondere bijkomstigheid is dat Aprils voorouders hiervandaan komen. De invulling van hun weekenden staat daarmee ook meteen vast: die zal in het teken staan van de zoektocht naar haar Nederlandse wortels!

Bob en April  (FamilySearch) scannen bidprentjes

Bob en April van FamilySearch zetten zich met plezier voor dit belangrijke project in

Vragen?

Heb je vragen over de collecties van het CBG? Neem dan contact op met de collectiebeheerder, Jean Niewenhuijse, of de projectleider van het scanproject, Dave van der Wijngaard.