Het Amsterdam Roots Festival 2019 is gisteren van start gegaan met een kleurrijke opening in Pakhuis de Zwijger. Er was een paneldiscussie over het thema roots en identiteit, en de Rootszoekers Fiona Kelatow, Charo Durán en Rachel Rumai gaven in een creatieve presentatie het resultaat van hun genealogische zoektocht weer. Wil je meer weten over hoe je zelf stamboomonderzoek kunt doen? Het CBG is ook op zondag 7 juli aanwezig.

Tijdens de opening van het Amsterdam Roots Festival van vorig jaar werd het Rootszoekers-project gelanceerd: drie jonge kunstenaars kregen de kans onder begeleiding van het CBG hun stamboom te onderzoeken. Gisteravond lieten Fiona, Charo en Rachel in een korte presentatie in een goed gevulde Grote Zaal van Pakhuis de Zwijger zien wat voor inspiratie hun onderzoek hen heeft gebracht.

Pijn

Het centrale thema van de performance van Charo Durán was de ‘zachte kracht’, de vrouwelijke kracht die haar voormoeders nooit ten volle hebben kunnen ontwikkelen. “Het was spannend het resultaat van een heel persoonlijke zoektocht met zo veel mensen te delen”, vertelt Charo. “Maar tegelijkertijd gaf het me veel kracht en dankbaarheid dat ik mijn verhaal mocht toevoegen aan alle andere ‘roots’ die binnen het festival worden belicht.” Haar optreden draaide onder andere om de pijn die een genealogische zoektocht kan opleveren, die vervolgens kan worden getransformeerd tot iets moois en krachtigs. Dit werd, ondanks de wat abstracte, poëtische vorm waarin haar optreden was gegoten, herkend en ‘gevoeld’ door het publiek, zo bleek uit reacties achteraf. Charo heeft gemerkt dat, ondanks dat ze steeds verder terugging in het verleden, zij juist een sterkere band kreeg met het heden. “Ik wist natuurlijk al wáár ik ben geboren, maar nu voel ik ook uit wat voor energie, situaties en geboortegrond ik afkomstig ben”, zegt ze.

Talloze nationaliteiten

Het optreden van Rachel Rumai bestond uit een combinatie van poëzie en muziek. Zij werd tijdens haar voordracht begeleid door een percussionist, en liet na afloop beelden zien die werden ondersteund door salsamuziek.

Fiona Kelatow ten slotte krijgt haar hele leven al de vraag: “Waar kom je vandaan?”. Haar performance concentreerde zich op een in haar ogen veel belangrijker vraag: “Waar begin ik?”. Van tevoren hoopte ze dat mensen in het publiek naar haar boodschap wilden luisteren en zich er ook in zouden herkennen. Uit reacties na afloop bleek dat dat inderdaad zo was. “Mensen vertelden me dat ook zij vaak ten onrechte talloze nationaliteiten op zich geplakt krijgen, net als ik”, zegt Fiona. “Ik wilde het publiek er ook van bewust maken hoe vaak die vraag komt, en hoe gek dat eigenlijk is. Natuurlijk komt iedereen ergens vandaan, en je voorouders vóór je ook, maar ik wilde benadrukken dat het belangrijker is dat je je bezighoudt met wie je nú bent.”

Identiteit

Tussen de optredens door was er een paneldiscussie met de Nederlands-Marokkaanse zangeres Karima el Fillali, ex-wijkagent en huidig communicatiemedewerker van de politie Den Haag Dwight van van de Vijver en CBG-onderzoekster Martine Zoeteman. Zij spraken over identiteit, en hoe belangrijk het is je roots te kennen.

Het CBG heeft onderzoek gedaan naar het slavernijverleden van de familie van Dwight van van de Vijver, wat is verwerkt in het EO-programma Geboeid, terug naar de plantage. Dwights zoektocht is op 1 juli, de dag van Keti Koti, uitgezonden op NPO2. Tijdens het gesprek vertelde hij dat hij had ontdekt dat de vrijheidsdrang van zijn voorouders samenkwam in zijn eigen moeite met autoriteit.

DNA

In de zaal leefde ook veel belangstelling voor onderzoek naar afkomst en familiegeschiedenissen. Eén aanwezige vertelde dat hij een duidelijke connectie voelde toen hij enige tijd terug in Nigeria was. Uit een DNA-test die hij door My Heritage had laten doen, blijkt dat hij voor 50% Nigeriaans is.

Er waren ook vragen vanuit het publiek over DNA aan CBG-deskundige Martine. Iedereen die daar meer over wil weten, is van harte welkom op zondag 7 juli bij Roots Open Air in het Oosterpark. Daar geeft CBG-deskundige Rob van Drie een presentatie over de manier waarop DNA-onderzoek kan worden ingezet op de thema’s diversiteit, migratie en identiteit. 

Schrijven en tekenen

Daarnaast is er vanaf 13:30 uur een CBG-stand waar je terechtkunt voor allerhande informatie over genealogisch onderzoek, geeft onze heraldicus Guus van Breugel een workshop ‘familiewapens tekenen’ en vertelt redacteur en auteur Lilian de Bruijn hoe je je eigen familiegeschiedenis kunt schrijven.